Hans Hagen

4 april

Regelmatig zoek ik naar woorden. Niet voor een gedicht of een verhaal, maar omdat ik niet weet hoe ik reageren moet. Bijvoorbeeld als een moeder me in een boekhandel aankijkt en zegt: “Dus u bent de meneer waarmee mijn dochter al wekenlang naar bed gaat. Ik herken uw stem”. En dan een beetje te hard, voor iedereen verstaanbaar. Maar kan ik het helpen dat dochterlief avond aan avond met een luisterboek van Jubelientje in slaap wil vallen. “Ja sorry,” zeg ik dan, “ik lees de verhalen zelf voor. Krijgt ze er nachtmerries van?”

Als je een luisterboek inspreekt, heb je geen idee waar je stem zal gaan klinken. Op snelwegen en campings, in hotels en op scholen, onder de dekens, in een stal – ze slepen je overal heen.
Deze week belde mijn nichtje uit Duitsland op. Eline, haar dochter van vijf, ontdekt alle letters en is op dit moment verslaafd aan het luisterboek Jubelientje leert lezen. Mijn nichtje zei: “Je komt ineens wel heel vaak voorbij. Eline mocht ons eerste lammetje van dit jaar een naam geven. Dus er springt nu ook een Jubelientje-Jubelinchen door de wei.”

Rest mij om te zeggen dat bij Querido net het luisterboek Jubelientje speelt vals is uitgekomen – ik lees het zelf voor.

14 februari

Het bezoek aan een school kan soms heel verrassend zijn. Ik vraag altijd aan de leerkracht of zij/hij iets van mij wil voorlezen voor mijn komst. Een verhaal, een gedicht, het begin van een boek… En als ze klassen combineren, graag in beide groepen hetzelfde – dan is er een gemeenschappelijk beginnetje.

Op een maandagmorgen ging ik een klas in. Het was kwart voor negen. ‘Kennen jullie een boek van mij?’ vroeg ik.
‘Jazeker,’ antwoordde de lerares. ‘Ze zijn goed voorbereid. Ik heb vanmorgen al uw titels voorgelezen.’
Het gebeurde jaren geleden – tegenwoordig is alles beter. Maar speciaal voor deze leerkracht en haar volgende voorleesbeurt: een Valen-titelgedicht van eigen werk.

5 februari

Een Gedichtenweek vol afwisseling dit jaar. Monique en ik speelden twee keer onze schoolvoorstelling Ik zoek, ik zoek… We gaven workshops op de pabo in Veghel. Monique was te gast in de bibliotheek van Schiedam, georganiseerd door Vluchtelingenwerk Nederland – mensen uit allerlei landen lazen er gedichten voor in hun moedertaal en in het Nederlands.

Heel bijzonder was het Open podium in het Letterkundig Museum op zondagmiddag. Eerst speelden we met Floor Minnaert onze familievoorstelling Ik zoek een woord, daarna droegen kinderen gedichten voor. Een meisje was helemaal uit Den Bosch gekomen om haar eigen prachtige gedicht over de zee voor te lezen – ze had over het Open podium gelezen in de NRC van zaterdag.
De masterclass was voor ons een experiment. We gaven tips en aanwijzingen. De voordrachten werden steeds mooier – niet in de laatste plaats door de ondersteunende piano-muziek van Floor.

De jongste deelneemster kwam spontaan uit het publiek: een meisje van vier. Ze kende onze bundel Jij bent de liefste uit haar hoofd. Heel stoer stond ze voor de microfoon. Met een breekbaar stemmetje declameerde ze het waarschijnlijk moeilijkste gedicht Drie dagen. Halverwege zag ze ineens al die ogen op zich gericht. Ze barstte in snikken uit! Maar even later, veilig bij haar moeder op schoot en met muziek erbij, ging het helemaal goed! Zo mooi! Een ontroerende middag.

21 januari

In juni en november schreef ik drie blogs over de Jonge Jury. Ik sprak mijn verbazing uit over het feit dat jeugdpoëzie en informatieve boeken al jarenlang zijn uitgesloten bij dit landelijke leesbevorderingsproject voor jongeren van 12-15 jaar. Waarom zou je alleen fictie in het zonnetje zetten? Naar mijn idee moeten alle genres bij scholieren onder de aandacht worden gebracht.

De blogs riepen veel reacties op. Het heeft ertoe geleid dat opdrachtgever Stichting Lezen in gesprek is gegaan met organisator Passionate Bulkboek. En hoera hoera, de opzet wordt aangepast: fictie, non-fictie en poëzie doen voortaan allemaal mee!
Er is geen ruchtbaarheid aan de koerswijziging gegeven, en misschien gebeurt dat ook wel niet. Maar op de website van de Jonge Jury is te lezen welke boeken uitgevers mogen inzenden voor de volgende editie – daar worden sinds kort de NUR-codes van non-fictie, fictie en poëzie genoemd: 240, 283-285 en 292-293. Missie geslaagd.

Ik ben wel benieuwd of er op de komende Kerntitellijst boeken uit alle drie de genres worden geplaatst – pas dan wordt het scala van de jeugdliteratuur écht onder de aandacht van jongeren gebracht. Mag ik de Jonge Jury als een van de Kerntitels onze bloemlezing Ik zoek een woord voorstellen?